به نقل از «جماران»

نقدی بر خاطرات سال ۷۹ آیت الله هاشمی رفسنجانی

تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۵۷۷۱۱۱

به گزارش جماران؛ ناصر سرمدی در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت:

با اشتیاق خاطرات روزانه سال ۷۹ مرحوم هاشمی را که در روزنامه شرق نیز چاپ شده مطالعه کردم.

ابتدا لازم است از همه کسانی که در گردآوری، تدوین، اصلاح و انتشار آن دستی داشته‌اند  به سهم خود سپاسگزاری کنم .به ‌طور کلی خاطره‌نویسی و ثبت رویدادها به‌ویژه توسط افراد موثر در تحولات تاریخی یک جامعه نشان از بلوغ فرهنگی و درک اهمیت مستند‌سازی آنها برای قضاوت تاریخی نسل‌های آینده از رویکردها و رفتارها و ملاحظات موجود مقاطع گوناگون زمانی و مکانی دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به عبارت دیگر این اقدام نشانگر ظرفیت‌های منفی یا مثبت نگارندگان در مواجهه با پدیده‌های تلخ و شیرین روزمره و نحوه مدیریت کردن آنها است. ثبت و انتشار خاطرات مرحوم جناب هاشمی‌رفسنجانی به عنوان یکی از معدود شخصیت‌های اصلی تاثیرگذار بر وقوع و ادامه انقلاب و جمهوری اسلامی حتما یکی از منابع مهم ارزیابی تحولات تاریخی کشور به حساب می‌آید. با این مقدمه مایلم در حد بضاعت ناچیزم جنبه‌های متنوع خاطرات ایشان را مورد نقد و بررسی قرار بدهم. امروز با گذشت بیش از چهار دهه از عمر انقلاب و جمهوری اسلامی ارزیابی و نقد رویکردها و عملکرد این پدیده و رهبرانش امری ممدوح به نظر می‌رسد. اصولا همه شخصیت‌ها و نهادهای نظام از حضرت امام تا رهبری و همه چهره‌های موثر در اداره کشور طی این سال‌ها امروز شایسته نقد منصفانه هستند .حتی عملکرد امثال من نیز به سهم و قدر ایفای نقش باید در معرض قضاوت و نقد سالم قرار بگیرد. در جامعه سالم برای پرهیز از تملق و مداهنه، تکریم و تعزیز نابجا و نیز تحقیر و تخریب به دور از انصاف، باید فرهنگ نقد و بیان توانایی‌ها و کاستی‌ها بدون لکنت زبان جاری و ساری باشد. لازم به تاکید است که این نقد و قضاوت تنها در خصوص خاطرات انتشار یافته مرحوم آقای هاشمی در دوره زمانی ابتدا تا انتهای سال ۷۹ متمرکز بوده و  قابل تعمیم به خاطرات قبل و بعد خصوصا اواخر عمر پربرکت ایشان نخواهد بود. در مطالعه این خاطرات نکاتی به نظر آمده که به شرح زیر مرقوم می‌شود: 

۱- در نگارش خاطرات بیشتر رویکرد توصیفی و انتقال مطالب و رخداد‌های روزمره همان طور که توسط ملاقات‌شوندگان بیان شده به چشم می‌خورد که این سبک خاطره‌نویسی به ‌دلیل عدم دخل و تصرف در چگونگی مطالب امری پسندیده به نظر می‌آید. اگر چه در مواردی محدود ارزیابی و تحلیل ایشان پس از ذکر واقع منظور شده است.

۲- برداشت من این است که بیشترین فراوانی خاطرات در حوزه سیاست خارجی به ترتیب مربوط به فلسطین و لبنان و سپس همسایگان و امریکا و دیگر کشورها در مراحل بعدی است. در حوزه سیاست داخلی نیز بیشترین فراوانی مربوط به وضعیت پروژه‌های اقتصادی و فعالان بازار کسب و کار بوده و سایر موارد در مراتب بعدی منظور شده است.

۳- عدم تکلف و ریاکاری در پرداختن به امور تفریحی و اوقات فراغت در کنار اداره امور مهم کشوری، نکته‌ای جذاب به نظر می‌رسد. شاید در نگاه بعضی افراد ذکر این خاطرات گاه به تفصیل، نقطه ضعف شخصیتی ایشان تلقی شود اما به نظر صداقت در بیان واقعیت‌های روزمره همه وجوه زندگی و پرهیز از پنهانکاری زوایای گوناگون آن امری پسندیده می‌آید.

۴- به ‌طور مکرر اظهارات ملاقات‌شوندگان در برجسته ساختن خدمات و عملکرد فوق‌العاده دولت سازندگی ذکر شده که البته بجا و پسندیده است؛ آنچه در ملاحظات تقریر شده توسط ایشان ناپسند و به دور از واقعیت می‌نماید ذکر ناکارآمدی، خامی و صرفا سیاسی‌کاری دولت آقای خاتمی و جریان دوم خرداد است. این مفهوم در نگاه و قضاوت‌های ایشان تا مرز عدم امانتداری دولت جایگزین و ناتوانی در تداوم اقدامات دولت سازندگی پیش رفته است. درحالی که اولا بخش قابل‌توجهی از مدیران و کادرهای دولت اصلاحات همان کارگزاران و همکاران دولت سازندگی بودند ثانیا برابر آمار و ارقام ثبت شده و رسمی در شاخص‌های مهم مانند رشد اقتصادی، کنترل تورم، تک‌نرخی شدن ارز، افزایش درآمد سرانه و تولید ناخالص ملی، رونق بازار کسب و کار و پروژه‌های بزرگ سد و نیروگاه و راه‌سازی و... دولت اصلاحات موفق‌ترین دولت پس یا حتی پیش از انقلاب بوده است ثالثا کارشکنی‌ها و مزاحمت‌های پیوسته و تولید بحران‌های پی در پی و حجم گسترده تخریب با کیس‌های شبیه قتل‌های زنجیره‌ای، کوی دانشگاه، تعطیلی روزنامه‌ها، بر هم زدن مراسم و... (که هر یک به تنهایی قابلیت براندازی دولت را داشت) از نگاه تیزبین مرحوم هاشمی در قضاوت‌ها نسبت به عملکرد دولت اصلاحات دور مانده است. همچنین داوری ایشان در ذکر خاطرات به جای توجه به ایذا و آزارهای پیوسته مخالفان دولت و حجم سنگین کارشکنی‌ها، متوجه بازتاب انعکاس آن وقایع در رسانه‌ها و تحقیر رویکرد رسانه‌ای جریان حامی دولت بوده است. با استناد به خاطرات این ایام می‌توان گفت ایشان از یک طرف دچار مبالغه نسبت به توانایی‌های دولت خود شده و آن را غیر قابل تکرار می‌نماید و از طرف دیگر دولت جایگزین را بی‌برنامه، ناتوان و ضعیف و اسیر مشتی جوان خام و احساسی قلمداد می‌کند. نکته‌ای که در این خاطرات یک ساله به نظر برجسته می‌آید حساسیت کمتر مرحوم هاشمی و عدم واکنش مناسب درخصوص حقوق مردم و آزادی‌های سیاسی و اجتماعی است که در بحران‌سازی‌های پیوسته جریان مخالف دولت اصلاحات به چشم می‌خورد. نکته دیگری که ذکر آن در این فرصت مناسب به نظر می‌آید به رسمیت شناختن تفاوت نگرش دولت‌های سازندگی و اصلاحات در عین همسویی است که این مهم در ثبت خاطرات کمتر مورد عنایت واقع شده است.

۵- در ثبت خاطرات این دوره بیشتر نظرات ملاقات‌شوندگان ذکر شده و نشانی از بیان پاسخ و دیدگاه‌های مرحوم هاشمی نسبت به مطالب مطروحه در دیدارها موجود نیست. درحالی که بعضی موارد ذکر شده در ملاقات‌ها بسیار مهم است و خواننده این خاطرات کنجکاوی زیادی درخصوص ماهیت پاسخ‌ها و دیدگاه‌های جناب هاشمی دارد که متاسفانه شفاف نیست.

۶- پرداختن به امور جزیی و به ظاهر کم‌اهمیت مثل شرح حال کودکی که در استقبال حضور داشته در کنار مسائل مهم کشوری و نیز برجسته کردن مسائل عاطفی و شخصی توأم با جدیت و اهتمام، نشان از همه سونگری و جامعیت شخصیت ایشان دارد.

۷- تنوع مشرب سیاسی مراجعان به ایشان از طیف‌های گوناگون نشانگر مقبولیت و وجاهت او بوده که در کمتر سیاستمداری در سطح ملی به چشم می‌خورد اگرچه فراوانی دیدارها در این بازه زمانی به نفع جناح راست و مخالفان آقای خاتمی رقم خورده است . شاید علت آن نامهربانی دوسویه در آن دوره باشد. امر مسلم اتکا به خاطرات یک دوره زمانی (سال ۷۹) نمی‌تواند معیار موجهی برای قضاوت شخصیت واقعی و دیدگاه‌های مرحوم آقای هاشمی باشد اما به هر حال این برش تاریخی بیانگر واقعیت‌هایی است که نکات برجسته آن در نگاه نگارنده در محورهای فوق اگرچه گذرا منظور شده و  در بر‌گیرنده ظرفیت‌های منفی و مثبت این شخصیت ملی در آن زمان است.

منبع: جماران

کلیدواژه: زلزله ترکیه و سوریه آیت الله هاشمی آیت الله هاشمی رفسنجانی خاطرات آیت الله هاشمی زلزله ترکیه و سوریه دولت اصلاحات مرحوم هاشمی سال ۷۹

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۵۷۷۱۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فرج‌الله شوشتری به‌عنوان سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری سمنان منصوب شد

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین استان سمنان در ابلاغ شوشتری آمده است :

جناب آقای فرج اله شوشتری

سلام علیکم ؛

نظر به مراتب تعهد تخصص و توانمندی جناب عالی به موجب این ابلاغ با حفظ پست سازمانی به عنوان " سرپرست معاونت سیاسی امنیتی و اجتماعی " منصوب می‌شوید

امید است با اتکال به خداوند منان تحت توجهات حضرت ولیعصر عج و با پیروی از منویات و فرامین مقام معظم رهبری مدزلله العالی و با اهتمام به برنامه‌های دولت مردمی حضرت آیت الله دکتر رئیسی با تاکید بر شاخص‌های ، عدالت محوری ، انقلاب یگری ، مردمداری ، پاکدستی، فساد ستیزی ، قانون مداری و تعامل سازنده با دستگاه‌های اجرایی در انجام وظایف و ماموریت‌های محوله موفق و موید باشید.

سید محمدرضا هاشمی

گفتنی است فرج اله شوشتری ؛ فرزند سردار رشید اسلام شهید نور علی شوشتری ( شهید وحدت) ، متولد اردیبهشت ماه ۱۳۵۶ ، اهل خراسان و دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم سیاسی و دانشجوی دکترای مسائل ایران است و تا کنون مسئولیت هایی همچون :

- مدیر کل ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) استان خراسان رضوی

- عضو هیئت مدیره تامین سرمایه بانک مسکن

-رئیس هیئت ورزش‌های زورخانه‌ای و کشتی پهلوانی خراسان رضوی و... را عهده دار بوده است .‌

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین استان خلاصه سخنان جمعی از مسئولین در مراسم تودیع و معارفه معاون سیاسی ، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان به شرح زیر می باشد

***استاندار سمنان : همدلی، صمیمیت، وحدت و انسجام مولفه های موفقیت استان سمنان است

استاندار سمنان گفت: با تلاش و کوشش صورت گرفته در حوزه معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری و زیرمجموعه این معاونت و همراهی با سایر دستگاه های اجرایی ذیربط، در سایه همدلی، صمیمیت، وحدت و انسجام، موفقیت های بسیاری بدست آمد.

سید محمد رضا هاشمی، استاندار سمنان روز یکشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در جلسه تکریم و معارفه معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان در محل سالن جلسات غدیر استانداری گفت: دستیابی به رشد اقتصادی مثبت، احیاء واحد های راکد، کاهش تورم، ایجاد فرصت شغلی برای بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ نفر از محل احیاء واحدهای راکد و سایر موارد از جمله دستاورد های بدست آمده در استان سمنان در دولت سیزدهم تاکنون است.

وی افزود: در ۱۱ اسفند ماه سال ۱۴۰۲، با اقدامات صورت گرفته و تمهیدات اندیشیده شده توسط ستاد انتخابات استان، انتخابات به بهترین شکل ممکن به انجام رسید.

هاشمی ادامه داد: استان سمنان بواسطه تدین و دینداری جزو استان های موفق در طرح عفاف و حجاب و رعایت مردم در این حوزه است.

وی خاطر نشان کرد: با اجرای موفق طرح جمع آوری و ساماندهی معتادان متجاهر در سطح استان، امروز معتاد متجاهر در استان وجود نداشته و زمینه بازگشت به خانواده و اشتغال برخی از این افراد نیز فراهم شد.

استاندار سمنان بیان داشت: درصد باسوادی در استان سمنان از سطح میانگین کشوری بالاتر بوده و این استان به عنوان یک استان دانشگاهی شناخته می شود.

هاشمی گفت: امروز انشالله از وجود آقای فرج الله شوشتری، فرزند شهید والامقام شوشتری، از مدیران موفق، متخصص، متدین، مخلص و متواضع در استان سمنان بهره مند خواهیم شد.

وی همچنین در ادامه عنوان کرد: از تلاش ها و همراهی های آقای ریواده، در مسند معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری تقدیر و تشکر کرده و برای آقای شوشتری، فرزند شهید والامقام شوشتری در این مسئولیت آرزوی توفیق دارم.

استاندار سمنان در پایان گفت: تلاش برای تحقق شعار سال، حفظ امنیت و وحدت استان، پیگیری مصوبات سفر دور دوم رئیس جمهور به استان، اجرای مطلوب طرح نهضت ملی مسکن، برگزاری کنگره ۳ هزار شهید استان، تحقق سیاست ها و برنامه ها در حوزه جوانی جمعیت و سایر موارد از جمله مقوله هایی است که باید در حوزه معاونت سیاسی به صورت جد در دستور کار باشد

***احمد یواده، معاون سابق سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار سمنان:

مردم استان سمنان مردمی ولایتمدار، دیندار و عالم پرور هستند.

- از تمامی همکاران، فرمانداران، بخشداران، معاونین سیاسی فرماندار، کارشناسان و تمامی عزیزان که در طول مدت حضور در این مسند با بنده همراهی داشتند، تقدیر و تشکر می کنم.

-مسائل حوزه معاونت سیاسی استانداری با شعار وحدت، همدلی، انسجام، رفاقت و صمیمیت پیگیری و اجرایی شد.

-از تمامی عزیزان بویژه مهندس هاشمی، استاندار سمنان از مدیران در تراز انقلاب اسلامی که شرایط این خدمت را برای بنده فراهم آوردند، تقدیر و تشکر می کنم.

-مردم استان سمنان مردمی ولایتمدار، دیندار و عالم پرور هستند.

-فرصت های زیادی در استان سمنان وجود دارد، انشالله تمامی همکاران این همراهی را با قدرت بیشتر با آقای شوشتری تداوم دهند.

***شوشتری ، سرپرست معاونت سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری سمنان:

ما نیاز به یک انقلاب اداری و دولتی داریم

-از حُسن نظر مهندس هاشمی، استاندار سمنان بواسطه محول نمودن این مسئولیت تقدیر و تشکر میکنم.

-بنده برای خدمت به مردم در هر مسند و مسئولیتی، بخصوص زمانی که در ستاد اجرایی فرمان امام(ره) حضور یافتم اظهار شعف و خوشحالی داشته و دارم.

-بسیار خرسندم که در دولت مردمی جناب آقای رئیسی مقام والای خدمتگزاری برای مردم ایران اسلامی بویژه مردم خوب استان سمنان نصیب بنده شده است.

- یاد و خاطره شهید گرانقدر و والامقام، علی عربی را گرامی می دارم و امید دارم بتوانم در سرزمین این شهید والامقام خدمتگزار خوبی برای مردم باشم.

- ما نیاز به یک انقلاب اداری و دولتی داریم، انشالله شعار زیبای استاندار سمنان مبنی بر انسجام، صمیمیت، رفاقت و همدلی را مَدنظر کاری خود قرار خواهیم داد.

- مسیر روشنی که با استاندار سمنان در خصوص استان اعلام و مورد تایید رئیس جمهور قرار گرفت را انشالله با نگاهی نو و متفاوت و با مشورت‌های استاندار سمنان پر قدرت تر ادامه خواهیم داد.

-هر کجا که ما بر مبنای توانمندی های مردم حرکت کردیم و اقدامات با محوریت مردم پایه صورت گرفت، شاهد موفقیت های بسیار مطلوبی بودیم.

- انشالله در این مسیر بر شبکه های مردمی و با تکیه بر توانمندی و پتانسیل های مردمی به پیش خواهیم رفت.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900641